Παρακολουθώντας τον περσινό Δεκέμβριο την Αθήνα να καίγεται, εκμυστηρεύτηκα σε έναν δικό μου άνθρωπο πως η φωτιά με γοητεύει. Μακάρι, σκεφτόμουν, ο καθένας μας να μπορούσε να αρπάξει μια πέτρα και να γκρεμίσουμε όλοι μαζί τον ψεύτικο κόσμο που φτιάξαμε για να χωρέσουμε τη ζωή μας. Μου απάντησε πως καλύτερα θα ήταν να μου άνοιγε εκείνος με μια πέτρα το κεφάλι και γελάσαμε, κλείνοντας ιδιαίτερα άδοξα τη μάταιη εκείνη συζήτηση. Και φάνηκε, αλοίμονο, τόσο γρήγορα πως ήταν μάταιο να συζητάμε πλέον για την ελπίδα της αλλαγής. Πλησιάζοντας τα περσινά Χριστούγεννα, ο κόσμος είχε ήδη ξεχάσει, ήδη εκτονωθεί. Μάλιστα και κάπως ευσπευσμένα, εφόσον τα γεγονότα διαδραματίστηκαν τόσο κοντά στην ευδαιμονία των γιορτών, την τόσο ιερή του τωρινού πολιτισμού μας.
Χρειάζεται τώρα να δηλωθεί πως δεν θεωρείται καλό να «τα σπάμε» ή να «τα καίμε»; Ας δεχτούμε καλύτερα πως ετούτο απλά δε μας προσέφερε τίποτα. Γιατί, εάν πράγματι τα περσινά «Δεκεμβριανά» (όπως βιάστηκε να βαφτίσει και άρα να κατατάξει ιστορικά η νεοελληνική δίψα για ψευτοηρωισμούς), κατάφερναν την ελάχιστη αλλαγή, το ελάχιστο πλήγμα στο σύστημα, που όλοι μαζί εχθρευόμαστε μα που κανένας δεν τολμά μόνος του να το πολεμήσει, τότε θα λέγαμε χαλάλι τα τζάμια, τις φωτιές και τα «μπάχαλα». Όμως αυτό δε συνέβη και οι ταραχές, ακόμα και η πρόσκαιρη κινητοποίηση του πνευματικού κόσμου, στο βαθμό που την τόλμησε, λειτούργησαν δυστυχώς ως τις βαλβίδες μιας χύτρας ταχύτητας που ήταν έτοιμη να σπάσει από τη συσσωρευμένη πίεση και της προσέφεραν απλόχερα την ανακούφιση. Με άλλα λόγια, ντυθήκαμε «μπαχαλάκηδες», νιώσαμε το εγκαταλελειμμένο μας θυμικό να καρδαμώνει, παίξαμε συνειδητά το ρόλο μας σε έναν ελεγχόμενα αντιστραμμένο κόσμο και όλα τελείωσαν όταν δεχτήκαμε να επιστρέψουμε στη προηγούμενη θέση μας.
Με όλες εκείνες τις αφορμές, προσπάθησα να ψάξω τις λέξεις. Να ψάξω εκείνο που ίσως χρειάζεται η ζωή για να πετύχει την αλλαγή που απαιτεί και αναζητά. Κάποτε οι άνθρωποι μιλούσαν για επανάσταση. Όμως η επανάσταση εμπεριέχει στη σημασία της την επανάληψη, την ανακύκλωση. Είναι μια δύναμη εξωτερική που ανατρέπει και ανατρέπεται, άρα δεν είναι από μόνη της η λύση, ακόμη κι αν κάποτε χρησίμευσε ως μέσον. Η λέξη «μετάνοια» όμως, -μεταβολή του νου- έχει άλλη δυναμική. Είναι μια δύναμη εσωτερική που σημαίνει την αλλαγή, πρωτίστως σε επίπεδο ατομικό, του καθενός μας δηλαδή, ως συνειδητού πολίτη και ιδιώτη. Σημαίνει στροφή και επιλογή. Αλλαγή δρόμου. Η διαφορά της με την επανάσταση είναι ποιοτική: η πρώτη είναι ένα ανακάτεμα των ίδιων δεδομένων, η δεύτερη είναι καθορισμός καινούργιων δεδομένων. Η επανάσταση ξεκινά από τα χέρια, η μετάνοια συντελείται στη σκέψη. Και για τούτο δεν κινδυνεύει από πισωγυρίσματα. Είναι αναγκαστικά αποτελεσματική.
Ο ποιητής είχε γράψει δυο φράσεις που ο κόσμος τις τελειοποιήσε στο τραγούδι του: «πήραμε τη ζωή μας λάθος. Κι αλλάξαμε ζωή». Μένει μόνο να βρεθεί τι μας φταίει τελικά, εάν πραγματικά μας φταίει, και ποια αλλαγή πρέπει να γίνει. Για να μην αναλώνονται πολύτιμες δυνάμεις σε αυτοκαταστροφικά, τυφλά χτυπήματα στον τοίχο.
Δεκέμβριος 09
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου